ในแต่ละปี หลังฤดูเก็บเกี่ยวข้าว เกษตรกรมักประสบปัญหากับฟางข้าวที่เหลือทิ้งจำนวนมาก ทางเลือกเดิมๆ อย่างการเผาฟางข้าวนอกจากจะสร้างมลภาวะแล้ว ยังส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ แต่ปัจจุบัน นักวิชาการและหน่วยงานภาครัฐได้ร่วมกันคิดค้นนวัตกรรมการแปรรูปฟางข้าว เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มและลดปัญหาสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

การเปลี่ยนของเหลือทิ้งให้กลายเป็นทรัพยากรมีค่าไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ด้วยความคิดสร้างสรรค์และการบริหารจัดการอย่างเป็นระบบ เราสามารถพลิกวิกฤตให้เป็นโอกาสทางเศรษฐกิจของชุมชนเกษตรกรรมได้

ศักยภาพของฟางข้าว

จากการศึกษาของสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรในพื้นที่ 4 จังหวัดภาคเหนือ พบว่ามีปริมาณฟางข้าวสูงถึง 1.31 ล้านตัน ซึ่งสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หลากหลายรูปแบบ

การสร้างรายได้จากฟางข้าว

1. การอัดฟางข้าวเป็นก้อน
   - เกษตรกรสามารถขายฟางอัดก้อนได้ราคาเฉลี่ย 29.95 บาท/ก้อน
   - ได้ผลตอบแทนประมาณ 339.20 บาท/ไร่

2. การใช้ประโยชน์ในภาคการเกษตร
   - เลี้ยงโคเนื้อ ลดค่าใช้จ่ายอาหารสัตว์ 10 บาท/ตัว/วัน
   - เลี้ยงโคนม ประหยัดค่าอาหารได้ 63.87 บาท/ตัว/วัน
   - ทำปุ๋ยหมักสำหรับปลูกผัก ลดค่าใช้จ่ายปุ๋ยได้ 1,200 บาท/ไร่/รอบการผลิต
   - ใช้เป็นวัสดุคลุมดินแทนพลาสติก ประหยัดค่าวัสดุ 320 บาท/ไร่/รอบการผลิต
   - เพาะเห็ดทดแทนขี้เลื่อย ลดต้นทุนวัตถุดิบก้อนละ 10.67 บาท
   - เลี้ยงปลา ลดค่าอาหารสำเร็จรูปได้ 3,880 บาท/รุ่น

กลยุทธ์การพัฒนาฟางข้าว

รัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้กำหนดแนวทางสำคัญ 9 ประการ:

1. สร้างความตระหนักถึงคุณค่าของฟางข้าว
2. เชื่อมโยงผู้ผลิตและผู้ใช้ประโยชน์
3. จัดการวัสดุเหลือใช้ในนาข้าวอย่างเป็นระบบ
4. ส่งเสริมเทคโนโลยีการผลิตที่มีประสิทธิภาพ
5. สนับสนุนสินเชื่อดอกเบี้ยต่ำเพื่อพัฒนากระบวนการ
6. พัฒนาผลิตภัณฑ์แปรรูปที่หลากหลาย
7. เสริมสร้างความรู้ให้เกษตรกร
8. พัฒนาคุณภาพสินค้าสำหรับตลาดอาหารสัตว์
9. สนับสนุนนวัตกรรมในการบริหารจัดการ

การบริหารจัดการฟางข้าวอย่างมีประสิทธิภาพไม่เพียงสร้างรายได้ให้เกษตรกร แต่ยังช่วยลดปัญหาสิ่งแวดล้อมและส่งเสริมเศรษฐกิจหมุนเวียนในชุมชน

พบกับ "โคชหนุ่ม" และ "กาย สวิตต์" ได้ใน "เงินทองของจริง" ทุกวันจันทร์-ศุกร์ เวลา 9.05-9.15 น. ทางช่อง 7HD กด 35